Dziennik budowy jest jednym z podstawowych dokumentów prowadzonych w toku realizacji inwestycji budowlanej. Z formalnego punktu widzenia jego prowadzenie wynika z przepisów prawa budowlanego, jednak jego znaczenie wykracza poza obowiązki administracyjne. W praktyce coraz częściej odgrywa kluczową rolę jako dowód w postępowaniach sądowych dotyczących sporów na tle realizacji robót budowlanych.

Czym jest dziennik budowy?

Zgodnie z art. 4a ustawy Prawo budowlane, dziennik budowy to dokument urzędowy przeznaczony do rejestrowania:

• przebiegu robót budowlanych oraz
• zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót budowlanych, mających znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowości wykonywania tych robót.

Obowiązek jego prowadzenia spoczywa na kierowniku budowy. Jednak wpisów mogą dokonywać również inni uczestnicy procesu budowlanego.  W szczególności może to być inwestor, inspektor nadzoru inwestorskiego, projektant czy przedstawiciele organów nadzoru budowlanego.

Dziennik budowy jako dowód w sądzie

W postępowaniu cywilnym, w szczególności w sprawach o zapłatę za roboty budowlane, o wady wykonawcze czy o opóźnienia w realizacji inwestycji, dziennik budowy może pełnić funkcję dowodu z dokumentu prywatnego.

Jego treść jest pomocna przy ustalaniu (odtworzeniu) stanu faktycznego. Pozwala określić zakres wykonanych robót, terminy ich realizacji, przeszkody w prowadzeniu prac, a także zgłoszone zastrzeżenia i reakcje stron procesu budowlanego.

Mimo że przepisy prawa budowlanego określają dziennik budowy jako „dokument urzędowy”, to w ramach przepisów procedury cywilnej (k.p.c.), dziennik budowy przed sądem nie będzie traktowany jako dokument urzędowy. Przepisy k.p.c. definiują dokument urzędowy jako dokument „w formie pisemnej sporządzony przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania”.

W orzecznictwie jednoznacznie wskazuje się, że dziennik budowy nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 k.p.c. (wyrok SN z dnia 18.02.2015 r. sygn. akt I CSK 107/14). W konsekwencji nie korzysta on z domniemania prawdziwości tego, co zostało w nim zaświadczone.

Tym samym w postępowaniu sądowym dziennik budowy odgrywa taką samą rolę jak każdy inny dokument prywatny tj. np. umowa, protokół odbioru, dokumentacja projektowa.

Nie oznacza to, że dziennik budowy nie odgrywa żadnej roli lub jego rola jest znikoma. Dziennik budowy stanowi istotny dowód w sprawach dotyczących realizacji inwestycji budowlanych. Zawiera bowiem informacje o przebiegu robót, ich terminowości, a także o występujących problemach technicznych i organizacyjnych.

Ocena wiarygodności i mocy dowodowej dziennika budowy zależy od tego, czy wpisów dokonywano na bieżąco, czy też jedynie w sposób wybiórczy i z opóźnieniem.

Znaczenie rzetelnego prowadzenia dziennika

Dziennik budowy może zostać uznany za wiarygodne źródło informacji tylko wówczas, gdy jest prowadzony systematycznie, a wpisy zawierają konkretne dane dotyczące dat, osób, zakresu prac i ewentualnych zdarzeń nadzwyczajnych. Brak wpisów w dzienniku budowy dotyczących zgłaszanych usterek czy opóźnień w realizacji robót może działać na niekorzyść strony powołującej się na takie okoliczności, w szczególności gdy brak jest innych dowód na te okoliczności.

Z tego względu, zarówno inwestorzy, jak i wykonawcy powinni dbać o to, by odnotować w nim  wszystkie istotne informacje, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem robót.

Podsumowanie

Prowadzenie dziennika budowy nie jest jedynie obowiązkiem formalnym wynikającym z prawa budowlanego. W praktyce dziennik budowy pełni istotną funkcję dowodową, która może mieć decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu sądowego. Rzetelne i systematyczne prowadzenie dziennika budowy zwiększa szanse na skuteczne dochodzenie lub obronę swoich racji przed sądem.